Trong cuộc sống hiện đại đầy áp lực, một giấc ngủ sâu, ngon lành đôi khi trở thành điều xa xỉ. Thay vì phụ thuộc vào thuốc ngủ, nhiều người đã tìm đến những món ăn – bài thuốc từ Đông y, nổi bật trong đó là chè hạt sen – vừa dễ nấu, vừa thơm ngon lại mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu cách sử dụng hạt sen sao cho đúng để chăm sóc giấc ngủ và sức khỏe toàn diện nhé!
Theo y học cổ truyền, hạt sen (liên nhục) có vị ngọt, tính bình, quy vào 3 kinh Tâm – Tỳ – Thận, nổi bật với các công dụng: An thần, dưỡng Tâm, bổ Tỳ kiện Vị, cố tinh, dưỡng huyết; dùng cho người bị mất ngủ, hồi hộp, tim đập nhanh, ăn kém, cơ thể suy nhược, có thể dùng cho phụ nữ sau sinh và người cao tuổi. Đặc biệt, hạt sen không gây tác dụng phụ nếu dùng lâu dài, thích hợp cho cả trẻ em và người lớn tuổi.
Để phát huy tối đa công dụng của hạt sen trong đời sống thường nhật, chè hạt sen là lựa chọn tối ưu, vì dễ chế biến, hợp khẩu vị nhiều đối tượng và có thể dùng đều đặn như một liệu pháp hỗ trợ tự nhiên.
Chè hạt sen:
Nguyên liệu (cho 4 người):
- Hạt sen: 100–150g
- Long nhãn: 30–50g
- Táo đỏ: 8–10 quả
- Kỷ tử: 10–15g
- Đường phèn: vừa đủ
- Nước lọc: 1,5–2 lít
Cách nấu:
1. Ngâm hạt sen (nếu khô) 3–4 giờ, bỏ tâm nếu không dùng để an thần mạnh.
2. Nấu hạt sen mềm với nước, sau đó thêm long nhãn, táo đỏ, kỷ tử.
3. Cuối cùng, cho đường phèn, đun thêm 5–10 phút rồi tắt bếp.
Cách dùng: Dùng nóng giúp thư giãn, dùng mát hỗ trợ thanh nhiệt cơ thể.
Chè hạt sen có thể được linh hoạt điều chỉnh thành phần và liều dùng phù hợp với từng nhóm đối tượng:
- Với người mất ngủ do suy nhược, nên dùng chè hạt sen không tâm sen, kết hợp thêm táo đỏ và nhãn nhục để tăng tác dụng dưỡng tâm an thần. Thời điểm dùng lý tưởng là trước khi ngủ từ 1–2 giờ.
- Người hay căng thẳng, nóng trong nên giữ lại một phần tâm sen khi nấu để hỗ trợ thanh tâm, giảm nhiệt. Có thể dùng vào buổi tối, với tần suất 3–5 ngày mỗi tuần.
- Phụ nữ sau sinh hoặc người thể trạng yếu nên dùng chè hạt sen đều 2–3 lần mỗi tuần, vào buổi sáng hoặc chiều, vừa bồi bổ cơ thể, vừa hỗ trợ hồi phục sau sinh.
Thời gian sử dụng:
- Dùng 1–2 lần/tuần để bồi bổ lâu dài.
- Với người mất ngủ có thể dùng liên tục 5–7 ngày, sau đó nghỉ 2–3 ngày.
- Không nên dùng quá 10 ngày liên tục nếu có tâm sen (vì có tính hàn, dễ gây lạnh bụng).
Lưu ý:
- Tâm sen có tính hàn, vị đắng – chỉ nên dùng cho người nóng bên trong, không phù hợp người huyết áp thấp hoặc tỳ vị hư hàn.
- Chè nên dùng nhạt, không quá ngọt để tránh sinh nhiệt, gây “nóng trong”.
- Thêm vài lát gừng tươi nếu bạn dễ lạnh bụng, hoặc dùng vào buổi tối trời lạnh.
Chè hạt sen – món ăn đơn giản, lành tính nhưng đầy giá trị y học, giúp bạn và gia đình có được giấc ngủ sâu, tinh thần thư thái và cơ thể khỏe mạnh. Hãy để hạt sen trở thành người bạn đồng hành trong hành trình chăm sóc sức khỏe một cách tự nhiên và bền vững!
BS. Phan Thị Thanh Thuỷ
KHOA DINH DƯỠNG
BỆNH VIỆN Y HỌC CỔ TRUYỀN TP.HCM
