Đột quỵ não
Là một cấp cứu y khoa, thực hiện càng sớm càng có lợi cho người bệnh, giúp hạn chế tỉ lệ tử vong và tàn phế do để lại di chứng suốt đời. Ban đầu khởi bệnh, người bệnh và người thân thường chủ quan không đưa đến khám ngay mà tự mua thuốc hay đợi xem bệnh có trở về bình thường không mới tính đến việc đi gặp bác sỹ. Nếu bệnh được phát hiện sớm trong giờ vàng (thời gian từ 3 – 4,5 giờ từ khi bệnh khởi phát) người bệnh sẽ được tiêm thuốc tiêu sợi huyết (rTPA), khả năng hồi phục gần như hoàn toàn – chỉ có số ít được đưa đến sớm, đa phần người bệnh được đưa đến muộn sau giờ vàng nên không có cơ hội hưởng lợi từ phương pháp hiện đại này
Biểu hiện ban đầu như thế nào?
– Người bệnh đột ngột thờ ơ với sự việc xung quanh.
– Cảm giác yếu và tê như kiến bò hay như kim châm chích nửa người bên trái (T) hay phải (P) gồm: mặt, tay, chân.
– Mắt một bên nhắm không kín kèm méo miệng hoặc chỉ méo miệng riêng lẻ.
– Nói đớ hoặc nói không trôi chảy hoặc ăn uống chảy bên khóe miệng hoặc sặc nghẹn khó nuốt.
– Đau đầu, cháng váng, nóng bừng mặt sau một đêm mất ngủ hoặc dậy đi vệ sinh…
Theo Y văn, có 4 dấu hiệu cần lưu ý, để nhận biết sớm nguy cơ đột quỵ, đó là cụm từ theo tiếng Anh: F.A.S.T
1. Face (Mặt) – Gương mặt mất cân đối, hoặc méo xệ một bên miệng: cách phát hiện – yêu cầu người bệnh ngồi ngay ngắn để quan sát hoặc yêu cầu bệnh nhân cười, “thổi lửa”, nhe răng.
2. Arm (Tay) – kiểm tra tình trạng hiện yếu hoặc liệt tay bằng cách yêu cầu người bệnh giơ đều hai tay, nếu bên nào yếu hơn, hoặc rơi xuống trước cho thấy có liệt.
3. Speech (Lời nói) – Ngôn ngữ bất thường: yêu cầu bệnh nhân nói, lặp lại một cụm từ đơn giản. Nếu không lưu loát, giọng “méo” hoặc không nói được đó là dấu hiệu bất thường.
4. Time (Thời gian) – Nếu cùng lúc có 3 dấu hiệu này cho thấy người bệnh có nguy cơ đột quỵ rất cao, hãy khẩn trương, nhanh nhất đưa người bệnh đến cơ sở y tế có khả năng điều trị đột quỵ
Khi cần cấp cứu đến Bệnh viện nào?Người bệnh cần được đưa đến đơn vị cấp cứu đột quỵ não ở BV 115 – BV Chợ Rẫy hoặc gọi số 115 người bệnh sẽ được cơ sở y tế hỗ trợ nhanh nhất có thể
Khi người bệnh cần phục hồi chức năng vận động sau tai biến ở đâu?Đa phần sau 07 ngày đã được điều trị tại Bệnh viện YHHĐ (Tây y) những trường hợp để lại di chứng, nói không rõ hay không nói được, yếu liệt tay chân nửa bên người…cần được phục hồi chức năng vận động tại những cơ sở uy tín, có giấy phép hành nghề và chuyên viên lành nghề hoặc Bệnh viện Y học cổ truyền Thành phố Hồ Chí Minh có khoa vật lý trị liệu sẽ hỗ trợ tối đa cho người bệnh, giúp người bệnh sớm hòa nhập vào cuộc sống và xã hội.
BS.CKI.Hà Tường Phong – BV YHCT
